Thẩm Hoài Chi nghe Lâm Việt nói một nhà Thẩm Tứ thúc cùng một nhà đường huynh đến thì có chút nghi hoặc. Nhà bọn họ cách nhau một quãng, ngày thường tuy có qua lại, nhưng cũng không thân thiết đến mức dễ dàng ghé thăm.

"Họ có nói đến vì chuyện gì không?"

Lâm Việt lắc đầu.

Thẩm Tứ thúc chính là người trước đây bán đồ chơi tre trúc trong Ngày Xã, hai bên cũng chỉ từng gặp mặt trò chuyện vài câu. Còn về vị đường huynh kia, cậu chỉ mới gặp một lần. Những chuyện kiểu này, tốt nhất vẫn nên để chính chủ tự nói rõ với nhau.

Trên tay Thẩm Hoài Chi còn dính bùn đất, liền ra sân múc nước rửa sạch rồi mới bước vào nhà chính. Lâm Việt không đi theo ngay mà quay vào bếp rót nước trà, sau đó mới mang vào nhà chính.

Vừa bước vào nhà, thấy mọi người đang trò chuyện rôm rả, Lâm Việt đợi đến khi ngồi xuống thì đề tài lại chuyển sang cậu.

Cứ thế khoảng mười lăm phút trôi qua, lúc này Tứ thẩm mới nhắc đến chuyện chính: "Hoài Chi, Việt ca nhi, hôm nay hai nhà chúng ta tụ họp ở đây là muốn hỏi xem lão sư của Hoài Chi, tức là Cao Tú Tài ở thôn Du Thủy, có còn nhận học trò hay không. Mấy năm nay chúng ta đã cắn răng tích cóp được ít tiền, nghĩ bụng muốn cho thằng nhỏ trong nhà đi học tư thục, biết mặt chữ. Nếu sau này có tiền đồ, có thể giống như Hoài Chi thi đậu Tú Tài, làm rạng danh tổ tông thì tốt nhất. Còn nếu không được thì ít ra cũng có thể lên trấn tìm việc, không đến mức cả đời vùi đầu vào ruộng đất như chúng ta."

Lúc này, Lâm Việt mới hiểu ra. Nếu Cao Tú Tài vẫn còn nhận học trò thì để Thẩm Hoài Chi giới thiệu quả là lựa chọn tốt nhất. Khó trách bọn họ lại tìm đến anh để nhờ giúp đỡ. Tiếc là.....

Trong đầu cậu thoáng qua vô số suy nghĩ, chợt nhớ đến chuyện Thẩm Hoài Chi từng nhắc đến việc muốn mở một tư thục. Chỉ là dạo gần đây bận rộn nên cứ trì hoãn mãi, cũng không nghe y nhắc lại, không biết kế hoạch hiện tại ra sao.

Thẩm Hoài Chi thở dài một tiếng. Gần nửa tháng nay bận rộn đến mức không có thời gian rảnh rỗi, ít khi được thảnh thơi, cũng chưa ghé thăm lão sư lần nào. Bây giờ công việc trong tay đã bớt đi phần nào, có lẽ nên chọn một ngày đến thăm người.

"Thúc thúc, thẩm thẩm, đường ca, đường tẩu, chuyện này cháu thực sự bất lực, không giúp được mọi người. Lão sư của cháu sức khỏe có chút không tốt, từ năm nay đã không còn nhận học trò nữa."

Đào Hoa Quế lập tức bật dậy, trong mắt ánh lên vẻ hoảng hốt. Cao Tú Tài đã dạy tư thục mấy chục năm nay, sao lại đột nhiên nói không làm là không làm được chứ?

Những năm gần đây, trong thôn tuy không phải năm nào cũng có trẻ con đi học tư thục, nhưng cứ cách một, hai năm lại có người gửi con đến đó. Năm nay không nghe ai nhắc đến chuyện cho con đi học, bà cứ nghĩ có lẽ Cao Tú Tài trì hoãn ngày khai lớp, nên không dám tùy tiện đến hỏi. Đợi mãi đến đầu tháng 9 vẫn không thấy động tĩnh gì, bà mới nhớ ra có thể nhờ Thẩm Hoài Chi hỏi thăm giúp. Không ngờ vừa đến nơi đã nghe tin này.

"Vậy... vậy còn nhi rử của Cao Tú Tài thì sao? Nghe nói hắn cũng là người học hành, chẳng lẽ không định tiếp tục mở tư thục à?"

Thẩm Hoài Chi kiên nhẫn giải thích: "Thẩm, sư huynh của cháu không phải Tú Tài, nên không thể mở tư thục."

Lời này không chỉ khiến Đào Hoa Quế hoảng hốt, mà ngay cả phu phu Thẩm Lương Chi cũng bối rối. Bao năm qua họ chắt chiu từng đồng, gom góp mãi mới đủ tiền lo quà cáp nhập học, vậy mà bây giờ lại không có lão sư dạy. Trong khi đó, tư thục trên trấn thì học phí đắt đỏ, đường xa đi lại cũng không tiện. Giờ phải làm sao đây?

"Hoài Chi, đường đệ, ngươi nhất định phải giúp chúng ta!" Đào Hoa Quế sốt ruột nói, "Cháu trai lớn của ngươi năm nay đã 11 tuổi, nếu bây giờ không đi học, thêm ba, bốn năm nữa là đến tuổi thành thân, khi đó thì chẳng còn kịp nữa!"

Một khi lập gia đình, trên vai sẽ gánh cả một gia đình nặng nề, còn phải lo chuyện đồng áng, trồng trọt, nào còn thời gian mà đi tư thục học chữ nữa?

Thẩm Hoài Chi có chút do dự. Mấy ngày nay y đã suy nghĩ rất nhiều và cũng hạ quyết tâm muốn mở một tư thục. Y định sau khi lo xong công việc trước mắt sẽ đến tìm Quảng Sơ thúc để bàn bạc chuyện này.

Chỉ là việc mở tư thục được xem như chuyện lớn trong thôn, mà nhà y lại không có sẵn phòng ốc hay bàn ghế dư dả. Vì vậy, địa điểm tổ chức lớp học, thời gian khai giảng... tất cả đều cần bàn bạc kỹ lưỡng. Nếu không tìm được chỗ thích hợp, e rằng còn phải trì hoãn thêm một thời gian nữa. Hơn nữa, y cũng lo lắng nếu chẳng may có chuyện bất trắc, nên lúc này chưa dám tùy tiện hứa hẹn.

Sau một hồi suy nghĩ, y mới chậm rãi nói: "Đường ca, mọi người đừng quá sốt ruột. Nếu giúp được, ta nhất định sẽ giúp. Dạo gần đây ta có nghe nói có một vị Tú Tài muốn mở tư thục, chỉ là chưa rõ cụ thể thế nào. Mọi người cứ bình tĩnh, hai hôm nữa ta sẽ đi hỏi thăm kỹ, nếu có tin tức gì, nhất định sẽ báo ngay."

Nghe vậy, Đào Hoa Quế cuối cùng cũng thở phào nhẹ nhõm.

"Hoài Chi, ngươi nói thật chứ? Cảm tạ trời đất, ông trời phù hộ, nhất định phải có Tú Tài mở tư thục mới được!"

Thẩm Tứ còn miễn cưỡng giữ được bình tĩnh, ôn hòa nói: "Đa tạ Hoài Chi, bất kể kết quả ra sao, Tứ thúc cũng nợ ngươi một ân tình, đường ca của ngươi cũng phải cảm ơn ngươi."

Phu phu Thẩm Lương Chi cũng liên tục tỏ lòng biết ơn, hết cảm tạ Thẩm Hoài Chi lại quay sang cảm ơn Lâm Việt, trong miệng không ngừng nói những lời tốt đẹp.

Đợi mọi người bình tĩnh lại, Thẩm Hoài Chi mới nói: "Đều là người trong nhà, không cần khách sáo như vậy, cứ làm vậy lại hóa thành xa lạ mất. Cháu nhất định sẽ nhanh chóng đi hỏi thăm."

Nghĩ đến cảnh tượng khi họ phát hiện ra "người muốn mở tư thục" thực chất chính là mình, Thẩm Hoài Chi bỗng có chút căng thẳng, thật sự không dám nhận sự cảm kích này.

Đào Hoa Quế thì gần như muốn rơi nước mắt, vừa vui mừng vừa cảm động:
"Vậy cứ nghe theo Hoài Chi, chờ thêm vài ngày nữa, ta sẽ bảo đường ca và cháu trai đến tận nơi tạ ơn ngươi."

Thẩm Hoài Chi: "?" Sao tự dưng lại thành ra thế này?

Nói xong chuyện chính, lại có được lời đảm bảo của Thẩm Hoài Chi, bọn họ cũng không nán lại lâu hơn. Vừa rồi vào nhà không thấy ai, chắc hẳn mọi người đang chuẩn bị ra ruộng. Giờ mà còn ở đây lâu nữa thì lại làm chậm trễ công việc.

"Hoài Chi, vậy chúng ta đi trước đây. Hôm nào ngươi với Việt ca nhi sang nhà ta chơi, thẩm sẽ nấu món ngon cho hai người."

Lúc đến, Đào Hoa Quế còn mang vẻ mặt lo lắng, nhưng bây giờ thì đã tươi cười rạng rỡ. Thẩm Hoài Chi từ nhỏ đã là người hiểu chuyện, y không dám nói chắc, nhưng nếu đã nhắc đến việc có người muốn mở tư thục, thì ít nhất cũng có bảy, tám phần khả năng. Như vậy, cháu trai của bà năm nay nhất định có thể đi học rồi!

Chờ họ ra khỏi cổng, Lâm Việt mới lên tiếng: "Sao huynh không nói thẳng là mình? Như vậy đỡ phải vòng vo, lỡ sau này bọn họ trách huynh giấu giếm, chẳng phải sẽ ảnh hưởng đến danh tiếng của huynh sao?"

"Ta lo chuyện mở tư thục chưa chắc đã thành. Nếu bây giờ nói ra, lỡ không thành, chẳng phải khiến bọn họ mừng hụt một phen sao?"

Lâm Việt cảm thấy Thẩm Hoài Chi suy nghĩ quá nhiều. Trong thôn có một tư thục thì lợi ích của nó rõ ràng đến mức không cần phải bàn cãi.

Trước đây khi còn ở nhà, cậu từng nghe nói lúc Cao Tú Tài mở tư thục, cả thôn Du Thủy đều chung tay giúp đỡ. Ngôi nhà mà Thẩm Hoài Chi và mọi người đang học chính là được dựng lên vào thời điểm đó. Nghĩ đến thôn Lâm Thủy cũng như vậy, làm sao có chuyện không thành được?

"Hôm nay chúng ta ăn cơm tối sớm một chút. Ăn xong liền đi tìm Quảng thúc bàn bạc. Bây giờ đã là tháng 9, nếu còn chậm trễ, e rằng đến tháng 10 tư thục cũng chưa mở được."

Hai người đều có chung suy nghĩ, Thẩm Hoài Chi lập tức gật đầu: "Nghe theo em, tối nay đi luôn."

Sáng nay đã mất không ít thời gian, nên cả hai cũng không nói thêm lời nào, cầm đồ rồi ra khỏi cửa.

Lâm Việt vẫn luôn suy tính chuyện này trong lòng. Cậu chưa từng đi học tư thục, nhưng đã thấy qua. Ngoài chuyện xây nhà, bàn ghế cũng là một vấn đề lớn. Trong thôn, chỉ một mình Lý thợ mộc không thể lo liệu hết, đến lúc đó có lẽ phải tìm thêm hai người nữa.

Hiện tại, trong tay cậu còn 6 lượng bạc, số tiền này là nhờ nhiều ngày bày quán mới tích góp thêm được mấy trăm văn. Hai người bọn họ vẫn phải giữ lại một ít phòng thân, số còn lại không biết có đủ không, nếu thiếu thì đành nhờ cha nương giúp đỡ vậy.

Thời gian trôi qua trong chớp mắt, ba người Thẩm Chính Sơ cũng biết kế hoạch của bọn họ. Ăn cơm xong từ sớm, họ liền giục cả hai mau chóng lên đường. Tống Tầm Xuân còn hái một rổ rau chân vịt và cải cúc đưa cho bọn họ, bảo mang sang cho nhà Thẩm Quảng Sơ nếm thử.

Lâm Việt vừa nhận lấy rổ, Tống Tầm Xuân liền giục: "Mau đi đi, đây là chuyện quan trọng, cũng không biết sẽ bàn bạc bao lâu. Nếu còn chần chừ, trời tối rồi chẳng thể về được."

Khi đến nhà Thẩm Quảng Sơ, họ vừa vặn gặp lúc cả nhà đang ăn cơm. Nghe thấy tiếng động, Hách Vũ Lan vội bước ra đón: "Hoài Chi, Việt ca nhi, mau vào nhà ăn cơm, nếm thử tay nghề của thẩm các ngươi."

Lâm Việt vội vàng từ chối: "Thẩm, chúng cháu vừa mới ăn xong, chén đũa còn chưa kịp dọn kia kìa, thực sự không ăn thêm nổi. Hôm khác nhất định sẽ đến nếm thử tay nghề của ngài, hôm nay đành xin phép không dùng bữa."

Thấy bọn họ đến ngay sau bữa cơm, chắc chắn là có chuyện quan trọng, Hách Vũ Lan liền hỏi: "Là muốn tìm Quảng thúc các ngươi sao?"

Lâm Việt lập tức giơ ngón cái mỉm cười: "Thẩm đúng là không phải người bình thường, lần này đoán trúng ngay rồi."

Hách Vũ Lan bật cười ha ha, nói: "Vậy mau vào nhà đi, thúc các ngươi cũng ăn xong rồi, ta gọi ông ấy ngay đây."

Chờ ba người ngồi yên trong nhà chính, Thẩm Quảng Sơ mới mở miệng hỏi: "Là chuyện ruộng đất có vấn đề sao?"

Ruộng mới mua không bao lâu, ngoài chuyện này ra, ông thật sự không nghĩ ra còn có việc gì khác.

Thẩm Hoài Chi lắc đầu, nhìn Lâm Việt một cái, rồi nói: "Quảng thúc, hôm nay chúng cháu đến là muốn bàn với ngài chuyện mở tư thục."

Vừa nghe hai chữ "tư thục", Thẩm Quảng Sơ giật mình đến mức vô thức giật râu, còn làm rụng mất một sợi. Ông nhìn Thẩm Hoài Chi, kích động hỏi: "Hoài Chi, là ngươi muốn mở tư thục sao?"

"Đúng vậy, chỉ là chúng cháu tuổi còn trẻ, chưa từng trải qua chuyện này, cũng không biết mở tư thục cần những gì, nên đặc biệt đến hỏi ngài." Thẩm Hoài Chi nói.

"Haha, tốt quá, tốt quá! Cuối cùng thôn Lâm Thủy chúng ta cũng có ngày này! Xem thử ai còn dám chê cười thôn ta không có người đọc sách nữa!"

Thẩm Quảng Sơ vui mừng không xiết.

Trước đây, ông cũng không biết nhiều về chuyện này, nhưng từ đời cha ông đến thế hệ của ông, trong thôn chưa từng có một tư thục nào. Ngay cả Tú Tài cũng không có, trước kia thật vất vả mới có một Đồng Sunh, nhưng chưa được hai năm đã chuyển lên trấn trên. Mãi đến năm nay mới có người thi đỗ Tú Tài, khiến ông vui mừng đến mức liên tục lên từ đường thắp hương suốt mười ngày, cảm tạ tổ tiên phù hộ. Không ngờ niềm vui đó còn chưa qua đi, lại có thêm tin mừng thế này!

Cười vui một lúc lâu, Thẩm Quảng Sơ đột nhiên nghĩ ra điều gì đó, liền ngừng cười, nhìn Thẩm Hoài Chi rồi nói: "Hoài Chi, tư thục trước nay đều do những lão Tú Tài thi nhiều lần không đậu đứng ra mở. Các ngươi còn trẻ, lẽ nào không định tiếp tục thi Hương sao? Nếu đỗ, đó chính là quan lão gia! Mở tư thục tuy quan trọng, nhưng chuyện học hành của con còn quan trọng hơn nhiều."

Lâm Việt và Thẩm Hoài Chi thật sự không ngờ Thẩm Quảng Sơ lại nói vậy, trong lòng vô cùng cảm động.

Thẩm Hoài Chi chắp tay, cung kính đáp: "Quảng thúc, đây cũng chính là chuyện thứ hai mà chúng cháu muốn bàn với ngài."

"Ừ. Vậy ngươi cứ nói rõ đi, thúc nghe đây."

Thẩm Hoài Chi hơi trầm ngâm, rồi chậm rãi nói từng chữ một: "Quảng thúc, không giấu gì ngài, ba năm sau cháu thực sự muốn lên Tỉnh thành dự thi. Vì vậy, tư thục này cháu chỉ có thể đảm nhận trong hai năm, đến năm thứ ba, cháu phải lên Phủ thành bái sư. Đây cũng chính là điều khiến cháu do dự bấy lâu nay."

Hiện nay người đọc sách, trừ một số ít có thiên phú bẩm sinh, thì ai mà không phải khổ công đèn sách mười mấy năm mới có thể thi đỗ Đồng Sinh? Thậm chí, có người dù dùi mài kinh sử vài chục năm vẫn không đỗ nổi. Chỉ vỏn vẹn hai năm, thực sự là quá ngắn ngủi.

Thẩm Quảng Sơ gật gù, như vậy mới hợp lẽ. Nhưng dù chỉ hai năm, tư thục vẫn là tư thục, không thể qua loa.

Ông trầm ngâm hồi lâu, rồi chậm rãi hỏi: "Hoài Chi, nếu đã quyết định mở tư thục, vậy cháu đã có kế hoạch dạy học thế nào chưa?"

Thẩm Hoài Chi không cần suy nghĩ nhiều, lập tức đáp: "Quảng thúc, cháu có. Từ khi nảy ra ý định mở tư thục, cháu đã bắt đầu suy tính cẩn thận."

Làm thầy, chính là phải truyền đạo, thụ nghiệp, giải thích nghi hoặc. Một khi đã mở tư thục, thì dù chỉ một ngày, y cũng phải gánh vác trách nhiệm ấy một ngày. Nếu không suy xét thấu đáo, cân nhắc kỹ càng, y tuyệt đối không dám tùy tiện dạy dỗ, để rồi làm hỏng cả một thế hệ con cháu trong thôn.