Ngày mùng 7 tháng 8, Thẩm Hoài Chi và Lâm Việt dậy từ sớm để đến tiệm sách. Tiệm còn chưa mở cửa mà đã có không ít người đứng đợi, ai cũng đến để mua sách.

Lâm Việt ghé sát tai Thẩm Hoài Chi, khẽ nói: "Họ dậy sớm thật đấy. Lát nữa chúng ta vào nhanh một chút, mua nhiều thêm mấy cuốn."

Lâm Việt không hiểu rõ công dụng của những cuốn sách này, nhưng cậu biết, thứ gì đáng giá thì mới có nhiều người tranh mua. Nếu đã tốt, vậy cứ mua nhiều một chút, dù chưa dùng ngay thì sau này cũng sẽ có lúc cần. Vài chục năm sau, thậm chí còn có thể truyền lại cho thế hệ sau, đến lúc đó, nhà bọn họ cũng coi như là thư hương gia truyền, nghĩ thôi cũng đã khiến người ta vui vẻ rồi.

Thẩm Hoài Chi có chút do dự, những cuốn sách chú giải dành riêng cho khoa cử này e là không rẻ.

"Cứ vào xem trước, nếu giá hợp lý thì mua."

Chưởng quầy tiệm sách trông cũng giống một vị Tú Tài, đối mặt với dòng người đổ vào tiệm, thái độ vẫn nhã nhặn, giọng nói ôn hòa: "Chư vị xin hãy bình tĩnh, tiệm của ta có hai cuốn sách chuyên về chú giải khoa cử, dành cho kỳ thi Viện và thi Hương.

Cuốn thứ nhất là 'Thời Văn', do các tiên sinh của học viện Phủ thành biên soạn, tuyển chọn các bài văn mẫu tiêu biểu. Đây cũng là cuốn được mua nhiều nhất, giá 2 lượng bạc một quyển.

Cuốn thứ hai là 'Tuyển Văn', do Mã Nhị tiên sinh tuyển chọn các bài viết xuất sắc. Cuốn này rẻ hơn một chút, giá một lượng năm văn.

Chư vị nào muốn mua 'Thời Văn' thì đi về phía trái, muốn mua 'Tuyển Văn' thì đi về phía phải. Các tiểu nhị đã đứng chờ sẵn để phục vụ. Ai muốn mua cả hai cuốn thì theo ta."

Lâm Việt tròn mắt kinh ngạc. Đắt quá! Trước khi rời nhà, Tống Tầm Xuân có đưa cho họ hơn 4 lượng bạc, hai ngày nay đã tiêu mất 130 văn tiền. Nếu hôm nay mua sách thì chỉ còn lại 1 lượng bạc. May mà cậu đã mang theo thêm 2 lượng!

Lâm Việt nhỏ giọng hỏi Thẩm Hoài Chi:
"Thi Hương là thi để lấy danh hiệu Cử Nhân phải không?"

"Đúng vậy. Đậu thi Viện thì là Tú Tài, sau đó mới được dự thi Hương, thi đậu sẽ trở thành Cử Nhân."

Mắt Lâm Việt lập tức sáng rực: "Đi đi đi, chúng ta đi lối giữa, mua cả hai cuốn luôn!"

Thẩm Hoài Chi bị kéo mạnh suýt nữa vấp ngã ngay trong tiệm sách.

"Em đừng vội, đi chậm chút kẻo ngã."

"Aiya, ta biết rồi, mau đi thôi, lỡ bán hết thì làm sao bây giờ?"

Sau khi từ tiệm sách trở về quán trọ, Thẩm Hoài Chi không ra ngoài nữa, suốt cả ngày chỉ ở trong phòng ôn bài. Lâm Việt thì lại đi ra ngoài hai chuyến.

Thức ăn trong quán trọ không chỉ đắt hơn so với ngoài phố, mà còn ít món hơn, nên Lâm Việt ra ngoài mua đồ ăn. Ngoài con phố đầy quán hàng rong hôm trước, lần này cậu còn ghé qua Đông An Hạng, nơi cũng có nhiều tiệm ăn tấp nập khách ra vào. Cậu muốn xem thử họ bán những gì.

Hôm nay trời âm u cả ngày, Lâm Việt cứ lo trời sẽ mưa. May mắn thay, cuối cùng lại không mưa, đến hoàng hôn còn có chút nắng, ráng chiều rực rỡ khắp bầu trời.

Chớp mắt đã đến thi Viện hôm nay.

Giờ Dần trời còn chưa sáng, quán trọ đã bắt đầu náo nhiệt. Các quán trọ xung quanh cũng có không ít Đồng Sinh đến dự thi, dù số lượng không nhiều. Ví dụ như quán trọ Duyệt Lai nơi Lâm Việt và Thẩm Hoài Chi ở, chỉ có ba người tham gia kỳ thi này, ai nấy đều dậy từ rất sớm.

Tối qua, Lâm Việt có chút lo lắng. Lúc Thẩm Hoài Chi đã ngủ say, cậu vẫn còn trằn trọc mở to mắt. Hôm nay, cậu cũng là người thức dậy trước, nghe thấy bên ngoài có tiếng động mới gọi Thẩm Hoài Chi dậy.

Thẩm Hoài Chi nói: "Em ngủ thêm một lát đi, giờ vẫn còn sớm, ta đi một mình là được rồi."

Lâm Việt lắc đầu: "Ta không ngủ nổi, đợi đưa huynh đi rồi ta về ngủ bù sau."

Thẩm Hoài Chi không thuyết phục được cậu, đành nhanh chóng mặc quần áo, rửa mặt. Hôm nay, y mặc bộ trường bào mới mà Lâm Việt may cho y sau khi thành thân, bộ quần áo mới tinh khiến cả người có tinh thần hơn hẳn.

Lâm Việt nhìn y thật kỹ, chần chừ rồi nói: "Dạo này huynh gầy đi có phải không? Nhìn bộ đồ này hình như hơi rộng ra rồi."

Thẩm Hoài Chi cúi đầu nhìn một lượt, rồi đáp: "Ta thấy vẫn vừa mà, em may đẹp lắm."

Lâm Việt lườm y: "Huynh cứ nói bừa quá, eo rõ ràng rộng ra rồi. Ta may quần áo chỉ ở mức mặc được thôi, không thể so với nương, cũng không bằng Lăng Chi, vậy mà huynh còn bảo đẹp à?"

"Ừ, đẹp lắm." Thẩm Hoài Chi gật đầu chắc nịch.

Lâm Việt: "......"

Không thể phủ nhận, trong lòng cậu có chút vui vẻ, thậm chí còn muốn may cho y một bộ khác ngay lập tức.

"Nhanh rửa mặt đi, rồi chúng ta xuất phát, ăn sáng ở ngoài luôn. Hôm qua ta đi dạo, nghe nói kỳ thi này phải làm bài suốt cả ngày. Bên ngoài có nhiều tiệm ăn bán riêng bánh nướng và lương khô cho thí sinh, lát nữa mua thêm hai cái. Nước nóng ta đã nhờ tiểu nhị lấy giúp rồi, để nguội rồi đổ vào bầu nước."

Thẩm Hoài Chi đã thay xong quần áo, nghe vậy thì gật đầu: "Ta nhớ rồi, em yên tâm."

Lâm Việt nhìn y một lượt nữa, rồi băn khoăn: "Mặc bộ này có lạnh không?"

Cậu nhớ có lần Thẩm Hoài Chi từng kể, trước khi vào trường thi, quan binh sẽ kiểm tra kỹ quần áo, giày tất, mũ và túi hành lý để đề phòng thí sinh giấu tài liệu gian lận. Y phục phải đơn giản, mũ chỉ được lót một lớp, tất phải mỏng, đế giày cũng không được dày.

Bộ đồ này cậu may từ mùa hè, chỉ có một lớp vải mỏng, đúng là phù hợp yêu cầu, nhưng bây giờ đã sang thu, sáng sớm và tối muộn gió se lạnh, không biết mặc thế này có ổn không.

Thẩm Hoài Chi vỗ nhẹ lên vai cậu, giọng dịu dàng: "Không đâu, em đừng lo, ta biết tự liệu. Lát nữa ta vào trong, em mau về ngủ đi, tối ta sẽ về."

Kỳ thi Viện ở đây chỉ diễn ra trong một ngày. Thí sinh vào trường thi lúc bình minh, phải nộp bài trước khi trời tối, trong trường thi cũng không phát nến hay đèn dầu, gọi là "bất kế chúc" (không thắp đèn).

Mỗi lần nộp bài, quan binh sẽ chờ đủ mười người rồi mới mở cửa cho ra. Nhóm đầu tiên được gọi là "đầu bài", tiếp theo là "nhị bài", rồi "tam bài". Khi "tam bài" xuất trường, còn có người thổi kèn, đánh trống, vô cùng oai phong. Những người nộp bài sau thì không có đãi ngộ này.

Thẩm Hoài Chi nhớ phu tử từng kể, trước đây thi Viện phải thi hai vòng, ngoài chính khảo, hôm sau còn có phục khảo. Nhưng không biết sao hai năm nay đã bỏ mất rồi.

Lúc trời tờ mờ sáng, Lâm Việt cùng Thẩm Hoài Chi đến cổng trường thi. Khung cảnh trước cổng vô cùng náo nhiệt, phía trước là quan binh canh gác, ở giữa đặt một chiếc bàn, chuẩn bị cho Học chính đại nhân ra chủ trì.

Không lâu sau, hai quan binh bước lên hai bên cổng, đồng thanh hô lớn: "Phụng lệnh Học chính đại nhân! Các sĩ tử mang theo đầy đủ hành trang, lương thực và nước uống, chuẩn bị nhập trường. Nếu phát hiện mang theo phao thi, gian lận, sẽ lập tức trục xuất. Ngoài ra, người thân đi cùng xin lui ra ngay lập tức, ai gây rối sẽ bị trục xuất khỏi khu vực!"

Lâm Việt càng căng thẳng hơn, cậu níu lấy túi hành lý của Thẩm Hoài Chi, kiểm tra lại một lần nữa, chắc chắn không thiếu gì mới thở phào.

"Đi đi, vào muộn không tốt đâu, vào sớm biết đâu chọn được chỗ tốt."

Sợ Lâm Việt lo lắng, Thẩm Hoài Chi cũng không nói với cậu rằng, có thể phải rút thăm chọn chỗ ngồi, chỉ đáp:
"Được, vậy ta đi đây, em cũng mau về đi."

Lâm Việt gật đầu: "Huynh đừng căng thẳng, ta tin chắc chắn huynh sẽ đậu."

Lo Thẩm Hoài Chi áp lực quá lớn, Lâm Việt lại bổ sung: "Dù lần này không đậu thì vẫn còn lần sau. Huynh xem, chỗ này có bao nhiêu người chờ thi, huynh tuy không phải trẻ nhất, nhưng cũng thuộc dạng trẻ, vẫn có thể thi thêm mấy chục năm nữa mà."

Thẩm Hoài Chi dở khóc dở cười. Nhìn Lâm Việt thế này là biết cậu đang hồi hộp rồi, trình độ an ủi người khác tụt dốc không phanh.

"Ta sẽ cố gắng đỗ kỳ này, nếu không được thì sẽ thi lại, nhưng tuyệt đối không thi đến mấy chục năm đâu, thật đấy."

Lâm Việt cũng nhận ra lời mình vừa nói chẳng có chút tác dụng trấn an nào, muốn nói thêm mấy câu nhưng lại sợ phản tác dụng, chỉ đành im lặng gật đầu.

Thẩm Hoài Chi nhìn cậu trông tội nghiệp như cà tím bị sương sớm làm héo, không nỡ thấy cậu như vậy, liền đưa tay xoa nhẹ lên đầu, dịu giọng nói:
"Em đừng lo cho ta, ta phải thi suốt cả ngày đấy. Phủ thành rộng lớn, còn nhiều thứ mới mẻ, em cứ đi dạo một vòng. Bạc ta đều để chỗ em, thích mua gì thì mua, tiêu hết cũng không sao, ngày mai về ta bắt đầu chép sách, vẫn kiếm được mấy lạng bạc."

"Được, lát nữa ta về ngủ một giấc rồi đi dạo, nếu thấy cái gì hay ho, biết đâu có thể thêm vài món mới cho sạp nhà chúng ta." Lâm Việt nói.

Thẩm Hoài Chi cười nhẹ: "Được rồi, cứ nghe theo em. Ta qua bên đó đây, họ đang xếp hàng rồi."

Lâm Việt vỗ trán một cái, vội vàng giục:
"Tại ta cả, mau đi đi, không thể trì hoãn thêm nữa."

Buổi kiểm tra hôm nay chắc chắn không suôn sẻ. Mới soát được mười người đã bắt được một kẻ giấu phao thi. Một mảnh giấy nhỏ bị khâu vào mặt trong áo, vị thư sinh trung niên đó vốn đắc ý, tưởng rằng chắc chắn sẽ không bị phát hiện, nào ngờ quan binh kiểm tra vừa sờ một cái đã tìm ra ngay.

Tiếng trống "thùng thùng thùng" vang lên tức thì, ngoài đám người kiểm tra, một quan binh khác từ bên cạnh bước tới, lập tức bắt giữ tên thư sinh đó tại chỗ.

"Bắt được một kẻ giấu tài liệu gian lận, theo lệnh của Học chính đại nhân, lập tức trục xuất khỏi trường thi!"

Trước khi kỳ thi bắt đầu, nếu bị bắt gian lận thì hình phạt tương đối nhẹ, như trường hợp giấu kinh văn này, chỉ bị đuổi khỏi trường thi. Nhưng nếu bị phát hiện trong lúc thi hoặc sau khi thi, hình phạt sẽ nặng hơn nhiều, nhẹ thì bị đuổi khỏi trường thi, nặng thì bị liên đới xử phạt, thậm chí bị lưu đày sung quân.

"Đại nhân tha mạng! Đại nhân tha mạng! Xin hãy cho ta vào thi, cầu xin đại nhân, cho ta một cơ hội đi!"

Không đợi Học chính đại nhân lên tiếng, quan binh áp giải đã lập tức bịt miệng gã ta lại. Dù có hối hận thế nào, khóc lóc cầu xin ra sao cũng vô ích.

Có kẻ đầu tiên bị bắt, những người phía sau càng bị kiểm tra nghiêm ngặt hơn.

Lúc này, người nhà và tiểu tư đi theo thí sinh đều tập trung ở một góc bên ngoài trường thi, Lâm Việt cũng ở đó. Cậu bồn chồn đến mức trong đầu liên tục lặp lại hình ảnh bộ y phục của Thẩm Hoài Chi, rồi lại nghĩ xem đồ ăn có vấn đề gì không. Cái bánh đó mua ở tiệm Hồ Ký, cậu còn bẻ ra kiểm tra từng cái một, chắc chắn không có vấn đề gì mới phải.

May thay, Thẩm Hoài Chi đã thuận lợi vào được bên trong.

Lâm Việt không vội rời đi, cậu vẫn đứng bên ngoài chờ. Không bao lâu sau, quan binh lại bắt thêm một người giấu tài liệu trong mũ, rồi một người khác giấu trong bánh. Lâm Việt nhìn mà tim đập thình thịch, đến khi tất cả thí sinh đã vào trong, cửa trường thi đóng lại, cậu mới quay người về quán trọ.

Lúc này, trong trường thi, Học chính đại nhân đang ngồi trong đại sảnh viết đề. Tờ giấy dài hai thước, rộng một thước, từng nét chữ lớn được viết ngay ngắn. Chẳng bao lâu sau, ngài đặt bút xuống, phất tay một cái, người hầu bên cạnh lập tức tiến lên, dán đề thi lên một tấm bảng gỗ lớn, rồi nâng bảng đi quanh trường thi cho mọi người xem.

Thẩm Hoài Chi nhìn đề thi, lẩm nhẩm hai lần trong đầu rồi mới cẩn thận chép lại lên giấy. Y suy nghĩ hồi lâu, sau đó mới cầm bút bắt đầu làm bài.

Nội dung của thi Viện về cơ bản giống với thi Phủ, gồm hai bài về Tứ Thư và một bài thơ. Thẩm Hoài Chi làm phần thời văn khá suôn sẻ, nhưng đến khi làm thơ thì gặp khó. Y vắt óc suy nghĩ rất lâu mới cầm bút viết xuống, lúc này trời đã xế chiều.

Lâm Việt từ trường thi về quán trọ, lăn qua lăn lại trên giường mãi không ngủ được. Khó khăn lắm mới thiếp đi một chút thì lại giật mình tỉnh giấc. Trong đầu toàn là hình ảnh Thẩm Hoài Chi, lúc thì không trả lời được câu hỏi, lúc lại vô ý làm bẩn bài thi. Một canh giờ trôi qua mà vẫn chưa chợp mắt được, cậu bèn dứt khoát ngồi dậy, ra khỏi
quán trọ.

Hôm qua đã dạo quanh các quán ăn, tửu lâu, hôm nay nên đi xem chỗ khác.