Thôn Du Thủy, Cao gia
Trước đây, mỗi lần Thẩm Hoài Chi đến đều trực tiếp đẩy cửa bước vào, vì tư thục nằm ngay trong nhà, cửa sân nhà họ Cao quanh năm mở rộng, chỉ buổi tối mới khóa lại. Nhưng hôm nay khác hẳn, Thẩm Hoài Chi và Lâm Việt cố ý gõ cửa.
Đứng trước cổng, Thẩm Hoài Chi cất giọng: "Cao sư huynh, huynh có nhà không? Ta đến thăm lão sư."
Chỉ một lát sau, trong sân vang lên tiếng bước chân gấp gáp, người mở cửa là Cao Kinh Nghiệp, nhi tử của Cao Tú Tài
"Sư đệ, Việt ca nhi, mau vào đi!"
Cao Kinh Nghiệp nghiêng người nhường lối cho bọn họ, đồng thời chắp tay với Thẩm Hoài Chi, cười nói: "Còn chưa kịp chúc mừng sư đệ thi đậu Tú Tài, ngu huynh xin gửi lời chúc mừng tại đây."
Lần này thi Viện, nhi tử của Cao Kinh Nghiệp là Cao Thừa Vọng cũng tham gia, nhưng không đỗ, nên hôm trước sau khi xem bảng xong, hắn đã trở về nhà. Nhờ vậy mà Cao gia cũng sớm biết tin Thẩm Hoài Chi thi đậu.
Thẩm Hoài Chi vội khom người đáp lễ: "Đa tạ sư huynh. Hôm nay ta đến trước là để thăm lão sư, sau là báo tin vui. Không biết sức khỏe của lão sư dạo này thế nào?"
Nghe vậy, Cao Kinh Nghiệp thở dài một tiếng, rồi lại khẽ cười: "Mấy ngày trước người không được khỏe lắm, nhưng sau khi nghe tin ngươi thi đỗ Tú Tài, hai ngày nay tinh thần khá hơn nhiều, một bữa cơm cũng có thể ăn hết một bát."
Thẩm Hoài Chi nghe xong, nét mặt lộ rõ vẻ lo lắng, bước chân cũng vô thức nhanh hơn.
Vốn tưởng sẽ đi đến nhà chính, không ngờ Cao Kinh Nghiệp lại dẫn thẳng bọn họ vào phòng ngủ của Cao Tú Tài.
Trong phòng hơi tối, tấm màn giường đã bạc màu đến mức không còn nhận ra sắc nguyên bản. Cả căn nhà như phủ một tầng bóng u ám, sắc đen dày đặc bao trùm lên người lão nhân tóc trắng xóa đang nằm trên giường.
Thẩm Hoài Chi khựng lại một chút, rồi khẽ gọi: "Lão sư, là ta, Hoài Chi. Ta đến thăm ngài."
Trên giường vẫn không có động tĩnh. Một lát sau, Thẩm Hoài Chi mới sực nhớ tai thầy đã không còn nghe rõ, bèn cao giọng gọi thêm một lần nữa. Cuối cùng, lão nhân trên giường chậm rãi nghiêng đầu.
"Là Hoài Chi à? Nghe sư huynh ngươi nói, ngươi thi đỗ Tú Tài rồi... Tốt, tốt lắm... Khụ khụ..."
Cao Kinh Nghiệp vội vàng bước lên, đỡ Cao Tú Tải ngồi dậy, còn cẩn thận lót thêm một cái gối phía sau lưng ông cụ, rồi mới lui lại một bước, để lộ Thẩm Hoài Chi phía sau.
Khi ra khỏi nhà, ngoài quà cáp, Thẩm Hoài Chi còn cố ý mang theo lam bào dành cho Tú Tài. Mấy chục năm nay, triều phục Tú Tài do phủ Ngô Châu cấp phát vẫn không hề thay đổi, Tri phủ đại nhân đã thay đến mấy đời, mà bộ y phục này vẫn y nguyên như cũ.
Vừa lấy ra, Cao Tú Tài đã nhận ra ngay.
Tinh thần ông cụ bỗng phấn chấn hẳn lên, khóe môi nở một nụ cười hiếm hoi:
"Mau, mau mặc vào cho ta xem. Tư thục này mở bao nhiêu năm, cuối cùng cũng có một Tú Tài."
Thẩm Hoài Chi cười, đáp: "Lão sư, ngài nhìn xem, chẳng khác gì bộ của ngài năm xưa."
Nói rồi, y không cởi y phục thường ra mà trực tiếp khoác áo Tú Tài bên ngoài. Mặc xong còn cố ý bước lên phía trước một bước để ông cụ nhìn rõ hơn.
Dù đã biết tin từ trước, nhưng tận mắt thấy học trò của mình khoác lên bộ triều phục ấy, Cao Tú Tài vẫn vui mừng khôn xiết. Khuôn mặt ông cụ, vốn tái nhợt, giờ cũng dần hiện lên chút sắc hồng.
"Bộ của ta đã bạc màu từ lâu rồi, vẫn là người trẻ tuổi mặc mới đẹp."
Cao Tú Tài chưa nói được bao lâu, tinh thần đã bắt đầu suy yếu thấy rõ. Ông cụ biết rõ thân thể mình không còn chống đỡ được bao lâu nữa, nhưng lòng ông cụ lại vô cùng thanh thản.
Ở mấy thôn xung quanh, hiếm có ai sống thọ như ông cụ, mà nay, đồ đệ mình lại trúng Tú Tài, tâm nguyện lớn nhất cũng đã hoàn thành. Đời này, ông cụ không còn gì tiếc nuối nữa, đã đến lúc đi gặp thê tử quá cố của mình rồi.
Ông cuh vẫy vẫy tay gọi Thẩm Hoài Chi lại gần, rồi giơ tay nhẹ nhàng sờ lên vành nón của y, từng chữ từng chữ nói:
"Ngươi có thiên phú. Đáng tiếc lão sư bất tài, dạy ngươi bao nhiêu năm cũng không giúp ngươi đạt được thành tựu gì lớn lao. May mắn là bây giờ ngươi đã đỗ Tú Tài, ta cũng không nhìn lầm người. Về sau, nếu có cơ hội, nhất định phải lên Phủ thành. Phủ thành mới có danh sư giỏi, vi sư trông đợi ngày ngươi đỗ Cử Nhân."
Hốc mắt Thẩm Hoài Chi đỏ lên, y vội vàng cam đoan: "Lão sư, ngài cứ yên tâm. Ngài nhất định phải khỏe mạnh, chờ ta quay về báo tin trúng cử cho ngài."
Cao Tú Tài vỗ vỗ vai y, cười khẽ: "Nam tử hán đại trượng phu, làm gì mà rơi lệ như thế? Vi sư tin tưởng ngươi."
"Ta cũng có chút tư tâm. Sư huynh ngươi không thành, nhưng tiểu Cao sư huynh miễn cưỡng cũng có vài phần thiên phú. Ta nghĩ, nếu thêm 10 năm nữa, nó cũng có cơ hội đỗ đạt. Nếu ngươi rảnh rỗi, hãy chỉ bảo nó đôi chút."
Lâm Việt lập tức lấy sách mang theo đưa cho Thẩm Hoài Chi, y nhận lấy, rồi hai tay dâng lên cho Cao Tú Tài: "Đây là 'Văn Bát Cổ' ta mua từ Phủ thành. Còn đây là bản ta tự tay chép lại, dành cho sư huynh. Lão sư, ngài yên tâm, ta nhất định sẽ cùng sư huynh đệ nâng đỡ lẫn nhau."
Cao Tú Tài nhẹ nhàng vuốt ve quyển sách còn mới tinh trong tay, lòng chợt dâng lên một tia áy náy. Lẽ ra, vào ngày vui thế này, ông không nên nói những lời đó, để tránh khiến Hoài Chi cảm thấy áp lực.
Ông cụ nhìn Cao Kinh Nghiệp một cái, rồi lại nhìn về phía Cao Thừa Vọng, người không biết đã vào phòng từ khi nào. Cuối cùng, ánh mắt dừng lại trên Thẩm Hoài Chi.
"Như vậy là đủ rồi. Nếu bọn họ không nên thân, ngươi cũng không cần ép mình giúp đỡ. Nếu hợp nhau thì lui tới nhiều một chút, còn nếu không hợp, cũng không cần miễn cưỡng chính mình."
Ba người Thẩm Hoài Chi, Cao Kinh Nghiệp và Cao Thừa Vọng trăm miệng một lời, cùng đồng thanh nói: "Lão sư / Cha / Gia gia, người cứ yên tâm."
Cao Tú Tài nhìn họ thật sâu một cái, trong ánh mắt tràn đầy hiền từ. Cuối cùng, ông cụ xua tay ra hiệu cho bọn họ rời đi.
Vừa mới bước ra khỏi cửa phòng, Cao Thừa Vọng đã cúi người thật sâu trước Thẩm Hoài Chi, chân thành nói: "Đa tạ sư đệ, nhận của ngươi nhiều đồ như vậy."
Thẩm Hoài Chi vội vàng đỡ lấy hắn, lắc đầu cười: "Sư huynh nói gì vậy? Chúng ta là sư huynh đệ, hà tất phải khách khí thế này."
Mấy người hàn huyên thêm vài câu, rồi Cao Kinh Nghiệp mới lên tiếng: "Hôm qua Triệu sư huynh của ngươi cũng ghé qua. Thân thể cha ta không còn chống đỡ được nữa, ta và tiểu Cao sư huynh cũng không thể tiếp tục mở tư thục. Triệu sư huynh định lên huyện học, còn ngươi có dự định gì chưa?"
Thẩm Hoài Chi im lặng chớp mắt một cái, trong đầu y vụt qua một ý nghĩ, nhưng cuối cùng lại không nói ra, chỉ đáp: "Có lẽ một năm trước kỳ thi Hương, ta sẽ đến Phủ thành để vào quan học. Hiện tại, vẫn chưa có kế hoạch gì khác."
"Vậy cũng tốt. Ta đợi ba năm sau nghe tin ngươi đỗ đạt."
Thẩm Hoài Chi cười gượng. Hiện giờ mà bàn đến thi Hương, y thật sự chẳng có chút tự tin nào.
"Vậy mượn lời cát tường của sư huynh. Ba năm có lẽ hơi gấp, sáu năm đi."
"Haha, ta lại thấy ba năm là đủ rồi!" Cao Kinh Nghiệp cười sang sảng, rồi nói tiếp, "Tẩu tử ngươi đang nấu cơm, hôm nay cùng Việt ca nhi ở lại ăn cơm đi."
Thẩm Hoài Chi lắc đầu từ chối: "Đa tạ sư huynh, chỉ là hôm nay nhạc mẫu đại nhân đã để phần cơm cho ta và Tiểu Việt. Chúng ta ra khỏi nhà cũng đã chuẩn bị trước, giờ thật sự không tiện từ chối, để hôm khác ta lại ghé thăm."
Cao Kinh Nghiệp cười thoải mái: "Vậy cũng được, dù sao hai nhà chúng ta sát vách, lần sau nhất định phải đến nhà ta ăn cơm. Nhưng đã đến rồi thì cũng nên uống chén trà đã."
Thẩm Hoài Chi gật đầu: "Sư huynh có lòng, vậy chúng ta không khách khí."
Hai người ở lại Cao gia thêm nửa canh giờ, cho đến khi trong thôn khói bếp bắt đầu bốc lên từ từng nhà, lúc này mới đứng dậy cáo từ.
Về đến Lâm gia, nhà bếp đang bận rộn rộn ràng. Tống Tầm Xuân đang ngồi ở bàn xoa mặt, chuẩn bị hấp cơm mạch. Lâm Dương ngồi trước bệ bếp nhóm lửa, còn Lâm Viễn thì đang ngồi ở cửa làm cá. Trong nồi bên trái tỏa ra mùi thơm ngào ngạt của gà hầm hạt dẻ, còn bên phải thì vừa mới đặt lên nồi cơm.
Lâm Việt vừa bước vào sân, liền chạy một mạch vào nhà bếp, đi vòng quanh bệ bếp hết một lượt, sau đó quay đầu lại, chưa kịp nói gì thì Lâm Dương đã đưa cho cậu một chén trà nóng, cười như không cười nhìn cậu.
"Oa, hôm nay sao lại siêng năng thế này?"
Lâm Dương không thèm để ý đến cậu, đợi đến khi đưa chén trà còn lại cho Thẩm Hoài Chi xong mới quay đầu đáp: "Ca nói gì thế, đệ lúc nào chẳng siêng năng!"
Hiếm khi được về nhà một chuyến, Lâm Việt cũng không trêu chọc đệ đệ nữa. Cậu đi đến góc tường, lần lượt lấy ra những món quà mang về sáng nay, sau đó tìm một cái mâm bày bánh Trung Thu lên.
"Cha, nương, hai người mau nếm thử đi. Con thấy bánh Trung Thu năm nay con làm ngon hơn hẳn. Còn mấy cái này là đệ đệ Hoài Chi làm, cũng rất ngon!"
Chu Vấn Lan nhất thời không biết nên mắng nhi tử tiêu xài hoang phí hay dặn cậu không được ăn quà vặt trước bữa cơm.
Cuối cùng, nghĩ đến chuyện mấy tháng nay không gặp, bà cũng đành nhịn: "Chờ lát nữa ăn, đồ ăn sắp dọn lên rồi. Ăn bánh trước lát nữa lại ăn cơm không ngon."
"Biết rồi, nương, có một miếng bé xíu thôi mà, sao lại ăn cơm không ngon được chứ!"
Lâm Việt vừa nói vừa nhét một miếng bánh vào miệng bà, lập tức bị bà đập nhẹ một cái. Cậu cảm thấy vô cùng mãn nguyện, sau đó xoay người đưa một miếng cho Lâm Dương, rồi lại mang thêm một miếng cho cha mình. Cuối cùng, cậu xắn tay áo lên, chuẩn bị vào bếp phụ nấu cơm.
"Được rồi, đi chơi một lát đi, dẫn theo Hoài Chi ra ngoài dạo một vòng. Khi nào cơm chín, ta sẽ gọi các con." Chu Vấn Lan nói.
"Vậy con ra ngoài đi dạo đây." Lâm Việt chớp chớp mắt, chắp tay sau lưng, rồi lại thò đầu vào bếp lượn lờ một vòng, sau đó mới cùng Thẩm Hoài Chi rời đi.
"Đi nào, chúng ta đến phòng ta xem thử."
Thẩm Hoài Chi chưa từng vào phòng ngủ của Lâm Việt. Lần trước hồi môn, y chỉ ở nhà chính và nhà bếp, chưa có cơ hội ghé qua. Đến trước cửa, y bỗng cảm thấy có chút căng thẳng, đứng yên hít sâu một hơi rồi mới bước vào.
Dù không có ai ở, căn phòng vẫn sạch sẽ, gọn gàng. Chăn đệm trên giường vẫn còn đó, chỉ là được phủ thêm một lớp vải bố chống bụi, Lâm Việt sợ bản thân xúc động, bèn tìm chuyện để nói: "Huynh có đói không? Hay là chúng ta ăn cơm chiều xong rồi về?"
Giọng Thẩm Hoài Chi nhỏ hơn một chút, dịu dàng đáp: "Không đói, ta nghe theo em. Hai thôn cách nhau không xa, chúng ta có thể đợi mặt trời lặn rồi về. Cuối năm về, chúng ta ở lại lâu hơn một chút."
"Được đó! Vậy qua năm mới xong chúng ta lại về."
Hai người còn chưa trò chuyện được bao lâu, Lâm Dương đã chạy tới gọi: "Ca, Thẩm ca, ăn cơm!"
Hôm nay, trên bàn ăn của nhà họ Lâm, tất cả món đều là những món Lâm Việt thích. Cả nhà thay phiên nhau gắp thức ăn cho cậu, đến khi cậu ăn no căng bụng, trong bát vẫn còn đầy. Cuối cùng, Thẩm Hoài Chi phải giúp cậu ăn bớt một ít.
Buổi chiều, Lâm Việt không chịu ở nhà, nhất quyết kéo Thẩm Hoài Chi ra đồng gặt lúa nước. Suốt buổi, hai người đã thu hoạch hơn nửa thửa ruộng. Đến tối, cơm chiều cũng do chính tay Lâm Việt nấu.
Khi hai người về đến nhà, trời đã gần tối hẳn. Trong bếp, ba người nhà họ Thẩm vẫn còn bận rộn.
Ngày mai phải mở từ đường, nên hương nến, tiền vàng đều phải chuẩn bị trước. Không chỉ vậy, cả nhà còn lấy ra bộ quần áo đẹp nhất của mình để mặc cho trang trọng.
Thấy hai người về, Tống Tầm Xuân giục: "Trên bếp còn nước ấm đấy, hai đứa mau rửa mặt rồi ngủ sớm, mai còn nhiều việc phải làm."
Lâm Việt gãi đầu cười: "Tại chúng con về trễ."
"Không trễ, không trễ đâu. Nếu mai không có việc, lần này về nhà con nên ở lại lâu thêm hai ngày. Thông gia bên ấy chắc chắn cũng nhớ con." Tống Tầm Xuân nói, "Lần sau về thì ở lại thêm vài ngày, trong nhà cũng chẳng có gì gấp cả."
Lâm Việt cười đáp: "Cảm ơn nương, vậy con đi rửa mặt trước."
"Đi đi, nhớ chuẩn bị sẵn quần áo mai mặc luôn, kẻo sáng ra lại cuống cuồng lo không xuể."
Sáng hôm sau, khi mặt trời vừa hé rạng, thôn Lâm Thủy đã rộn ràng hẳn lên.
Mở từ đường là chuyện lớn của cả thôn, huống hồ lần này lại là để vinh danh một Tú Tài. Điều này không chỉ tốt cho riêng nhà họ Thẩm mà còn là niềm vinh quang chung của cả thôn. Không nói đâu xa, chỉ riêng chuyện sau này có Tú Tài đứng ra chủ trì việc cưới hỏi, tang ma cũng khiến mọi thứ thêm phần long trọng.
Thậm chí, ở nhiều nơi, một thôn có Tú Tài thì chuyện dựng vợ gả chồng cho người trẻ trong thôn cũng dễ dàng hơn. Vậy nên, trừ một số ít gia đình chẳng mấy liên quan đến nhà họ Thẩm, phần lớn thôn dân đều vui mừng ra mặt.
Người ngoài đã vui, người trong nhà lại càng khỏi phải nói. Tối qua, Lâm Việt và Thẩm Hoài Chi về muộn nên không để ý, sáng ra mới phát hiện cả sân đã sáng sủa hẳn lên. Những thứ lặt vặt chất ở góc sân chẳng biết đã được dọn đi đâu, vườn rau, chuồng gà cũng sạch sẽ tinh tươm, thậm chí còn tươm tất hơn cả dịp năm mới.
Vừa mới ăn sáng xong, Thẩm Quảng Sơ đã đến: "Hoài Chi, chuẩn bị xong chưa?"
Thẩm Hoài Chi gật đầu: "Quảng thúc yên tâm, cháu đã chuẩn bị đầy đủ rồi."
Thẩm Quảng Sơ không phải lần đầu tiên thấy bộ y phục Tú Tài này, nhưng khi nhìn nó khoác lên người Thẩm Hoài Chi, lại cảm thấy vừa mắt lạ thường, ông cười nói: "Vậy thì tốt rồi, lát nữa chúng ta trực tiếp đến từ đường. Trong thôn còn có hai đội chiêng trống, phải làm cho thật náo nhiệt."
Không bao lâu sau, cả nhà họ Thẩm đã thu xếp xong xuôi và cùng nhau ra cửa. Không chỉ thay áo mới, Tống Tầm Xuân, Lâm Việt và Thẩm Lăng Chi còn đeo thêm trang sức, trâm bạc cài trên đầu, vòng bạc trên tay, bên hông còn đính dây đeo mới tinh.
Trước cổng từ đường thôn Lâm Thủy lại càng náo nhiệt. Tiếng chiêng trống vang dội, tiếng nói cười rộn ràng, bầu không khí vui vẻ tràn ngập. Khi đoàn người nhà họ Thẩm vừa đến, âm thanh càng ồn ào náo nhiệt hơn.
"Tới rồi, tới rồi! Đúng là không uổng công chờ đợi!"