Khi kết thúc tế tổ sắc trời vẫn còn sáng, cả nhà liền quay lại chỗ cây thông mà họ đã nhìn thấy lúc trước.

Đến gần, Lâm Việt mới nhận ra nơi này không chỉ có một cây thông. Chỉ là cây họ thấy từ xa cao lớn hơn hẳn, cành lá um tùm, nên trông nổi bật hơn những cây còn lại. Những cây khác thấp hơn một chút, số lượng quả cũng ít hơn.

Vừa đến nơi, Thẩm Chính Sơ liền đặt sọt tre xuống, khom lưng bốc một nắm đất, xoa đều trong lòng bàn tay. Đợi hai tay khô ráo, ông vén tay áo lên, thoăn thoắt trèo lên cây.

"Mọi người lùi lại một chút, coi chừng bị rơi trúng!"

Thẩm Lăng Chi ngẩng đầu gọi to: "Biết rồi, cha! Vậy bọn con qua bên kia."

Ở mấy cây thông thấp hơn, chỉ có một hai quả nằm tận trên ngọn cây. Do thân cây nhỏ, cành nhánh cũng yếu, nên không thể trèo lên hái được. Vì vậy, Lâm Việt và Thẩm Lăng Chi tìm một cành cây to bằng ba ngón tay, dùng dây leo cột lưỡi hái vào đầu gậy, rồi giơ lên, khéo léo móc lưỡi hái vào cành cây có quả thông, chặt nguyên cả nhánh cây xuống.

Lâm Việt và Thẩm Lăng Chi không vội, coi như đang đi dạo chơi. Cả hai vòng qua vòng lại một lúc mới chọn được một quả thông ưng ý. Thẩm Lăng Chi cầm gậy chặt cành, còn Lâm Việt đứng bên cạnh quan sát, tránh để quả thông rơi trúng đầu.

"Phanh!"

Một nhánh cây mang theo quả thông rơi xuống cách gốc cây không xa. Lâm Việt chạy tới nhặt lên, tiện tay bẻ nhánh cây đi, chỉ chừa lại quả thông còn xanh. Cậu tốn không ít sức mới tách được vỏ ngoài, lấy ra hai hạt thông, liền đưa một cái cho Thẩm Lăng Chi, cái còn lại bỏ vào miệng mình.

"Rắc rắc."

Hai người đồng loạt cắn xuống, rồi quay sang nhìn nhau.

"Hạt thông này..."

"... Là trống không."

Lâm Việt không tin số mình lại đen như vậy. Cậu đã tốn bao nhiêu công chọn lựa, vậy mà vừa bẻ ra đã gặp phải hạt lép. Không cam lòng, cậu ngồi bệt xuống đất, lấy tay xoa vào đất để tránh nhựa thông dính tay, sau đó tiếp tục bóc thử.

Mười hạt, chia đôi mỗi người năm cái.

Kết quả—

Tất cả đều là hạt lép!

Lúc này không chỉ Lâm Việt mà ngay cả Thẩm Lăng Chi cũng bắt đầu bực mình. Cuối cùng, Thẩm Hoài Chi ra tay giải cứu, đưa qua một quả thông đã mở sẵn, bên trong là những hạt thông to tròn, chắc nịch.

"Quả kia chắc chưa chín hẳn, đừng bẻ nữa. Nhựa thông mà dính vào tay thì phải mất mấy ngày mới rửa sạch. Ăn cái này đi, chờ hai người ăn xong một nửa thì chúng ta về nhà."

Lâm Việt nhìn thoáng qua quả thông mình vừa vất vả lấy được, do dự một lúc lâu rồi mới đứng dậy. Cậu giơ tay phải, ngả người ra sau, hít sâu một hơi, sau đó dùng hết sức ném mạnh quả thông đi.

Quả thông bay vút lên cao, thậm chí vượt qua cả tán cây thông, cuối cùng biến thành một chấm đen nhỏ rồi rơi xuống nơi xa.

"Hừ! Sớm biết vậy đã không bẻ cái này, tay ta đen thui hết rồi."

Cậu lẩm bẩm mấy câu rồi mới nhận hạt thông từ tay Thẩm Hoài Chi, cùng Thẩm Lăng Chi mỗi người một viên, vừa ăn vừa tặc lưỡi tiếc nuối.

Chờ hai người ăn xong, Thẩm Chính Sơ cũng cầm một chùm quả thông đi tới, chừng bảy tám quả, quả nào quả nấy đều tròn trịa.

"Về nhà thôi."

Trên đường về nhà, Lâm Việt và Thẩm Lăng Chi tay không, mỗi người chỉ cầm nửa quả thông, vừa đi vừa ăn. Khi đến cửa nhà thì cũng vừa vặn ăn xong.

Hôm nay không phải ra ruộng, vừa về đến nhà, Thẩm Hoài Chi liền rửa tay, thay xiêm y, rồi ngồi ngay vào án thư bắt đầu chép sách.

Dạo gần đây, việc sao chép bị gián đoạn nhiều, hôm nay hiếm có lúc rảnh rỗi, phải tranh thủ sao cho xong quyển này. Ngày mai bắt đầu gặt lúa nước, đến lúc đó lại bận mấy ngày liền, càng không có thời gian chép sách.

Một khi đã bắt tay vào, Thẩm Hoài Chi cứ thế chép liên tục cho đến tận bữa cơm chiều. Lúc này, Lâm Việt mới đến gọi y ra ăn cơm.

Đến tối, Thẩm Hoài Chi vẫn tiếp tục vùi đầu vào chép sách. Lâm Việt rửa mặt xong cũng ngồi lại bên cạnh, cầm bút lông tập viết, tiện thể ôn lại kiến thức. Trong khoảng thời gian này, số chữ Lâm Việt nhận biết được đã tăng lên không ít, nhưng tiếc là nét chữ viết ra vẫn còn xiêu vẹo.

Thẩm Hoài Chi dù có nhắm mắt khen ngợi thì cũng chỉ có thể nói một câu: Ít nhất còn nhận ra được chữ viết gì.

Đợi đến khi hai người nằm xuống giường đã hơn một canh giờ, Lâm Việt thấy Thẩm Hoài Chi cứ nhìn mình chằm chằm, lại còn cau mày, liền lên tiếng hỏi: "Sao vậy? Nhíu mày chặt như thế làm gì? Có chuyện gì khó xử à?"

Lâm Việt nghĩ mãi không ra.

Giữa cậu và Thẩm Hoài Chi xưa nay chẳng có gì giấu giếm nhau, cũng không có bí mật gì. Gần đây mọi chuyện xảy ra đều là chuyện tốt, vậy mà Thẩm Hoài Chi vẫn mang vẻ mặt trầm tư lo lắng.

Vừa nghe Lâm Việt hỏi, Thẩm Hoài Chi lại càng do dự. Mãi một lúc lâu sau, dưới sự thúc giục của Lâm Việt, y mới chậm rãi mở miệng: "Ta có chuyện muốn thương lượng với em."

"Huynh nói đi, ta nghe đây."

Trong màn đêm mờ ảo, giọng nói của Lâm Việt nghe càng dịu dàng hơn.

Thẩm Hoài Chi thay đổi sắc mặt mấy lần, cuối cùng hít sâu một hơi, hạ giọng nói: "Kỳ thi Hương gần nhất sẽ diễn ra 3 năm sau, mà thi Hương phải lên tận Tỉnh thành. Tiền lộ phí đi lại, học phí tư thục, quà nhập học, giấy bút mực hằng ngày... tất cả đều tốn kém không ít..."

Nghe đến đây, Lâm Việt cứ tưởng Thẩm Hoài Chi đang lo lắng chuyện tiền bạc, liền vỗ ngực cam đoan.

"Huynh không cần phải bận tâm về tiền. Chờ nhà ta mua đất xong, trừ phần để nhà mình ăn, mỗi năm lương thực dư ra có thể bán được vài lượng bạc. Hơn nữa, ta với Lăng Chi cũng đang chuẩn bị thêm món mới cho quán ăn vặt, cộng với số tiền huynh kiếm được từ việc chép sách cho tiệm sách, tích lũy dần dần cũng chẳng ít đâu. Gần đây nhà ta cũng không có khoản nào cần tiêu pha lớn, 3 năm gom góp, kiểu gì cũng đủ."

Thẩm Hoài Chi khẽ cười, lắc đầu: "Ta không chỉ lo chuyện tiền bạc. Trước đây, mấy thôn gần chúng ta chỉ có một mình lão sư dạy học. Nhưng nay lão sư tuổi cao, không thể tiếp tục giảng dạy, mà tư thục trên trấn thì thu học phí quá cao, nhiều nhà trong thôn không kham nổi. Ta đang có một suy nghĩ, vừa có thể kiếm chút bạc, vừa có thể tiếp nối sự nghiệp của lão sư."

Lâm Việt chợt hiểu ra: "Huynh muốn mở tư thục sao?"

Thẩm Hoài Chi gật đầu, nhưng giọng điệu lại đầy do dự: "Ta có ý định này, nhưng nhất thời vẫn chưa hạ quyết tâm. Với tư chất của ta, nếu muốn thi đậu kỳ thi Hương 3 năm sau, thì không thể nào không vùi đầu khổ học suốt ngày đêm. Nếu mở tư thục, chậm thì 1 năm, lâu thì 2 năm, ít nhất một nửa thời gian và tinh lực của ta sẽ bị chiếm dụng. Như vậy, 3 năm sau muốn thi đậu e rằng gần như không thể."

"Nếu không mở tư thục, thì việc chép sách cũng không phải lúc nào cũng có. Ở nơi nhỏ bé này, có khi cả năm cũng chẳng có ai cần thuê người chép sách. Dù đã là Tú Tài, muốn vừa có thời gian học vừa kiếm tiền cũng vô cùng khó khăn. Ngoài mở tư thục, ta nhất thời chưa nghĩ ra cách nào khác..."

Càng nói, Thẩm Hoài Chi càng thêm do dự, đến cuối câu thậm chí còn ấp a ấp úng. Đây là lần đầu tiên Lâm Việt thấy Thẩm Hoài Chi lộ ra dáng vẻ khó xử đến vậy.

Chuyện này đúng là không hề nhỏ, Lâm Việt cũng không thể ngay lập tức đưa ra câu trả lời. Dựa vào hiểu biết của cậu về Thẩm Hoài Chi, nếu y đã nói nhiều như vậy, lại còn lo trước lo sau, thì chứng tỏ y thật sự muốn làm chuyện này. Về phần ý nguyện ban đầu, ngược lại có vẻ không còn quan trọng như thế nữa.

Lâm Việt suy nghĩ hồi lâu mới chậm rãi mở miệng: "Chuyện học hành vẫn là do chính huynh quyết định, ta thực sự không giúp gì được. Nhưng nếu chỉ vì tiền bạc, vậy thì huynh không cần lo lắng. Ta tin rằng, ta có thể kiếm đủ số tiền huynh cần để đọc sách. Nếu huynh cảm thấy không tiện, không muốn để ta gánh vác hết, thì cứ chờ sau khi đậu Cử Nhân rồi từ từ trả ta cũng được. Đây không phải chuyện gì to tát, quan trọng là xem chính huynh có muốn hay không."

Thẩm Hoài Chi trầm mặc thật lâu, đến mức Lâm Việt đã bắt đầu ngủ gà ngủ gật, y mới chậm rãi mở miệng: "Có lẽ không chỉ vì tiền bạc, nhưng ta nhất thời cũng chưa nghĩ thông suốt. Dù sao thì bây giờ vẫn còn sớm, nếu thật sự muốn mở tư thục, thì cũng phải đợi sau khi thu hoạch vụ mùa. Ta sẽ suy nghĩ thêm."

Lâm Việt mỉm cười với y, giọng nói vừa dịu dàng vừa kiên định: "Bất kể huynh quyết định thế nào, ta đều sẽ ủng hộ. 3 năm sau thi cũng được, 6 năm sau cũng chẳng sao. Nếu đậu ngay lần đầu thì càng tốt, còn không thì hai lần, ba lần cũng chẳng sao cả. Cho dù có thi mãi không đậu, thì huynh vẫn là Tú Tài. Dù không phải ngàn dặm mới tìm được một, thì cũng là trăm dặm mới có một. Như vậy đã rất lợi hại rồi."

Thẩm Hoài Chi khẽ mỉm cười. Mỗi lần y nghĩ, Lâm Việt đã đặt đủ niềm tin vào mình, thì cậu lại cho y thêm nhiều hơn thế, nhiều đến mức như muốn tràn ra ngoài. Cảm giác ấy giống như được ngâm mình trong một vũng nước ấm, khiến người ta chìm đắm, không muốn tỉnh lại.

Trăng đã lên giữa trời, nghĩ đến ngày mai còn phải xuống ruộng, Lâm Việt và Thẩm Hoài Chi dừng câu chuyện, tựa vào nhau, rồi chìm vào giấc ngủ say.

Hôm sau, khi trời vừa hửng sáng ở phương Đông, giọng của Tống Tầm Xuân đã vang vọng khắp nhà: "Dậy ăn cơm nào!"

Đêm qua ngủ muộn, lúc này Lâm Việt vẫn còn ngái ngủ. Mãi đến khi Thẩm Hoài Chi lấy khăn ướt lau mặt cậu, cậy mới tỉnh táo lại, lầm bầm: "Mấy giờ rồi? Sao hôm nay nương dậy sớm vậy?"

"Giờ Mẹo vừa qua, trời hôm nay đẹp, đoán chừng buổi chiều sẽ oi bức. Vì vậy, nương bảo sáng nay ra ruộng sớm một chút, đến trưa khi nắng gắt thì nghỉ ngơi, chiều mát lại tiếp tục gặt lúa."

Lâm Việt chẳng biết có nghe lọt tai hay không, chỉ mơ màng gật đầu hai cái rồi nhắm mắt bò dậy khỏi giường.

Khi cả nhà ra đến ruộng lúa, xung quanh vẫn chưa có ai. Mãi đến khi Lâm Việt cắt được hai bó lúa, lục tục mới có người xách sọt tre đi tới.

Người đến trước tiên là Thẩm Phương Lâm, ruộng nhà hai bên sát nhau, vừa lại gần, bà liền cười trêu: "Tiểu Thẩm Tú Tài của chúng ta sao thế này? Không chịu nghỉ thêm một ngày mà đã ra ruộng rồi à?"

Trước nay, cách đối phó của Thẩm Hoài Chi với những lời trêu ghẹo thế này chỉ có một: lắc đầu, rồi lễ phép gọi một tiếng "Cô cô", sau đó đáp gọn một câu "Ngài nói đùa." Hôm nay cũng không ngoại lệ.

Thẩm Phương Lâm hiểu tính y, cũng không trêu thêm, liền quay sang hàn huyên với Tống Tầm Xuân. Hai người vừa nói chuyện, tay vẫn thoăn thoắt làm việc: khom lưng cắt lúa, bó lại, xếp gọn, cứ thế lặp đi lặp lại.

Mặt trời càng lên cao, mồ hôi trên trán cũng bắt đầu chảy ròng ròng. May mà cả nhà đều đã quen việc, nhất là Thẩm Hoài Chi, gặt nhanh đến kinh người. Mọi người đều bắt đầu từ mép ruộng bên phải, mỗi người đảm nhiệm một phần ruộng không chênh nhau là mấy, vậy mà Thẩm Hoài Chi đã vượt hẳn lên một đoạn. Lâm Việt chỉ cúi xuống gặt lúa rồi ngẩng lên một chút, y đã gần đến giữa ruộng.

Gặt lúa không chỉ khiến lưng mỏi nhừ, mà khó chịu nhất là những hạt lúa sắc nhọn cứa vào tay và cổ, để lại từng vệt đỏ rát buốt. Đặc biệt khi mồ hôi chảy xuống, ngoài ngứa ngáy còn xót đến đau nhói.

Lúc đầu, Lâm Việt còn tranh thủ dùng khăn ướt lau qua, nhưng về sau bận rộn đến mức chẳng buồn để ý nữa, chỉ tùy tiện dùng tay áo quệt đi.

Bữa trưa, cả nhà ăn ngay tại bờ ruộng. Buổi sáng đã chuẩn bị sẵn màn thầu nguội và thức ăn đơn giản, kèm theo một hũ đậu nhự. Mỗi người nuốt vội vài miếng, uống thêm ngụm nước lạnh, rồi lau mồ hôi, cầm lấy lưỡi hái, tiếp tục gặt lúa.

Hôm nay mặt trời gay gắt hơn hẳn ngày thường, vừa qua buổi trưa đã nắng đến mức khiến người ta không mở nổi mắt. Quần áo Lâm Việt ướt đẫm mồ hôi, chỉ còn viền áo là còn khô.

Thẩm Chính Sơ cau mày, cất cao giọng:
"Tìm chỗ râm mát nghỉ một lát, nửa canh giờ sau làm tiếp, đừng để bị cảm nắng."

Ruộng lúa cách nhà không xa, nhưng ai nấy đều lười quay về. Lâm Việt cùng Thẩm Hoài Chi đi đến con sông đối diện, trước tiên vốc nước rửa mặt, rồi cởi giày lội xuống, đi thẳng tới gốc liễu lớn. Ngồi dưới bóng râm, chân ngâm trong dòng nước mát lạnh, cuối cùng cũng thấy bớt oi bức.

Nhưng cũng chẳng được nghỉ lâu, cả nhà lại quay về ruộng, tiếp tục khom lưng cắt lúa. Thời tiết mùa thu thất thường, hôm nay trời nắng chang chang, ngày mai có thể đã mưa tầm tã. Lúa chín không chịu nổi nước xối, nên cắt xong càng sớm càng tốt, đặc biệt là còn phải phơi thóc, rê lúa, mà mấy việc này chỉ có thể làm khi trời quang.

Thẩm gia có 8 mẫu ruộng nước, trong đó bảy mẫu rưỡi trồng lúa. Năm người trong nhà đi sớm về muộn, vắt kiệt sức làm suốt ba ngày mới cắt xong, rồi gánh lúa về nhà phơi trong sân.

Đến ngày thứ tư, Lâm Việt và Thẩm Lăng Chi lại ra ruộng, lần này không cầm lưỡi hái mà mang theo giỏ tre. Khi gặt lúa vội quá, không ít bông rơi vãi ngoài ruộng, nhặt lại cũng được một mớ. Bảy mẫu ruộng, gom góp lại cũng đầy mấy rổ.