Chương 71. Ải Khả Ly
Ải Khả ly là ải nhỏ thuộc phủ Lạng Giang, nó là ải đầu tiên sau Mục Nam Quan chắn ngang con đường nam tiến của quân Nguyên. Ải xây bằng gạch cao ba mét, chiều dài ba mươi mét trên mặt ải chiều ngang 3 mét. Do ải nhỏ nên chỉ được trang bị ba khẩu thần công bằng đồng cỡ nhỏ, tầm băn hai nghìn bước chân. Quan ải do hai tướng là Đỗ Vĩ và Đỗ Hựu là hai anh em họ cùng ba nghìn quân đóng giữ. Nhiệm vụ của ải này là cầm chân, tiêu hao sinh lực địch đồng thời báo tin tức về phía sau để đại quân có thời chuẩn bị.
Tướng tiên phong của nhà Nguyên là Tôn Hựu dẫn ba vạn quân trong đó có một vạn kỵ binh tiến đến ải Kha Ly. Tôn Hựu cùng một vạn kỵ binh đi trước mở đường, khi đến sát ải viên tùy tướng muốn lập công nên hỏi Tôn Hựu.
-Cho phép thuộc hạn dẫn một vạn quân để t·ấn c·ông ải này. Thuộc hạ cam kết sẽ chiếm ải này trước giờ Ngọ.
Vì dễ dàng hạ ải Mục Nam Quan lên y nghĩ rằng không tốn nhiều công sức để hạ ải này Tôn Hựu lắc đầu nói.
-Kỵ binh của chúng ta không có lợi về công thành, đợi quân bộ binh đến cùng v·ũ k·hí công thành rồi t·ấn c·ông. Chúng ta không thể hy sinh kỵ binh của chúng ta ở vô ích.
Trên Ải tướng Đỗ Vĩ và Đỗ Hựu đã quan sát thấy quân địch đang tiến đến, anh vội truyền cho bồ câu gửi tin báo về phía sau. Đỗ Vĩ năm nay ngoài ba mươi, thân hình rắn chắc khỏe mạnh có nhiều năm kinh nghiệm trấn thủ vùng biên ải phía Bắc. Đỗ Hựu kém năm tuổi với dáng vẻ thư sinh và nước da trắng trẻo đôi môi đỏ như son. Hai người đều sử dụng thiết thương, nhìn quân Nguyên đang kéo tới ngày một đông đen đặc như kiến ở phía trước anh cho lính dùng đá to lấp cánh cửa đi qua ải, đồng thời Đỗ Vĩ quát to để yên lòng quân lính.
-Quân giặc tuy đông nhưng chúng ta có ải chắc chắn, cùng những vũ hỏa khí mới lên mọi người không cần sợ hãi. Khi quân địch đến gần theo lệnh của ta để phòng thủ. Ai hoảng sợ lùi lại phía sau, hoặc bỏ chạy không theo mệnh lệnh thì giám quân sẽ c·hém n·gười đó.
Nhờ có hệ thống cần trục mà việc dùng đá lấp cửa ải được tiến hành rất nhanh. Một lúc sau khi bộ binh đã tụ tập đông đủ, Tôn Hựu sai viên phó tướng dẫn năm nghìn quân t·ấn c·ông thăm dò. Quân Mông mang theo khiên lớn, thang gỗ ào ạt xông lên ải, chờ quân địch tiến đến cách ải hai trăm bước thì Đỗ Vĩ ra lệnh

- Bắn .
Ba khẩu thần công bắn cùng lúc với ba giàn hỏa tiễn. Những viên đạn hình cầu bay ra đập đất sau đó nảy vào đám lính đang xông lên. Theo đường đi của viên đạn là đầu, chân, tay đứt rời tiếng binh lính la hét rên rỉ vang lên, cùng lúc hàng trăm mũi tên từ trên không bay xuống. Quân Mông vội dơ khiên che đỡ, những ai không được che chắn hoặc sơ hở bị tên cắm vào người máu văng tung tóe. Khi địch đến cách thành một trăm bước thì nỏ tiễn liên châu và cung nỏ từ trên ải bắn xuống. Chỉ trong chốc lát hơn ba trăm tên địch đã bị hạ, tuy nhiên vẫn còn nhiều tên lao đến chân ải và đặt thang để leo lên.
Đỗ Vĩ ra lệnh cho mấy tráng sĩ ném hỏa hổ, xuống chân ải. Những quả hỏa hổ để trong các thuyền chứa nước để chống cháy (do phốt pho rất dễ cháy ) được lấy ra châm ngòi rồi ném xuống. Do để đảm bảo bí mật nên hỏa hổ được chuyển đến muộn và chưa được dùng thử, chỉ được chỉ dẫn là châm ngòi rồi ném xa ít nhất sáu bước chân vì uy lực rất lớn. Khi nắm quả hỏa hổ rơi xuống đám đông dưới kèm theo t·iếng n·ổ nhỏ như pháo thì Đỗ Vĩ thất vọng, Anh tưởng tượng nó sẽ nổ to và xác địch sẽ c·hết la liệt sau t·iếng n·ổ, dấu đi nỗi thất vọng anh định cho lính vác đá ném xuống thì Đỗ Hữu bên cạnh giật áo anh nói.
- Đại ca nhìn xem.
Đỗ Vĩ nhìn xuống dưới thấy nhiều tên giặc la hét quần áo cháy khét lẹt, nhiều tên thì đang cố thở như cá ngáp trên cạn, chỉ phút chốc mấy chục tên bị c·hết hoặc b·ị t·hương. Mừng quá Đỗ Vĩ ra lệnh tiếp, tục ném hỏa hổ. Hai mươi quả được liên tục ném xuống chẳng mấy chốc hàng trăm địch bỏ mạng dưới chân thành. Quân địch hoảng loạn viên tướng chỉ huy vội ra lệnh rút lui bỏ lại hàng trăm xác c·hết bốc mùi khét lẹt. Nhìn quân giặc bỏ chạy binh lính trên thành hoan hô, Đỗ Vĩ nhìn Đỗ Hữu nói.
- Ta không nghĩ loại hỏa hổ này mạnh đến thế. Lúc trước hôm thử v·ũ k·hí ở Thăng Long ta chỉ được nhìn thấy thần công và dàn hỏa tiễn cùng nỏ liên châu thì ra Oanh thiên lôi tướng quân muốn giữ bí mật loại v·ũ k·hí này.
Viên tùy tướng dẫn quân rút về, Tôn Hữu mắng hắn.
- Ra quân thất lợi, mới giao chiến chưa được bao lâu đã bỏ chạy đáng bị phạt quân trượng.

Viên tùy tướng tâu.
- Quân Đại Việt ném một thứ hình tròn xuống đầu quân ta nó nóng như nhúng tay vào vạc dầu sôi, toả mùi khói rất khó chịu, nhiều người hít thở không được lăn ra c·hết làm quân ta hoảng loạn tại hạ buộc phải rút quân.
Tôn Hữu nghe thấy vậy bèn nói,
- Cho quân lui xuống bảo công tượng chuẩn bị thang công thành, chùy phá thành chuẩn bị khiên lớn bọc da trâu sống để chống cháy. Chiều nay t·ấn c·ông b·ằng mọi giá phải hạ được ải này. Ngày mai Hoàng tử Thoát Hoan sẽ dẫn đại quân tới đây các ngươi không hạ được thì mang đầu về nộp.
Buổi chiều hôm ba chiếc Vân thê ( hay còn gọi là thang công thành ) được lắp xong, chúng được hàng trăm dân phu đẩy về phía thành bất chấp mưa tên bắn xuống. Mỗi chiếc Vân thê cao đến ba mét, được dựng bằng gỗ to ngoài bọc da trâu sống. Nó có hai tầng và thang để leo lên tầng hai, phía dưới lắp bánh xe để đẩy sát chân ải. Quân lính nấp ở tầng hai, khi áp sát sẽ đẩy tấm chắn phía trước biến thành thang nối từ Vân thê sang tường ải về quân lính t·ấn c·ông. Dân phu nào bỏ chạy bị giám quân chém ngay tại chỗ để làm gương, quân Mông Cổ dùng khiên lớn bọc da trâu sống ào ạt tiến lên. Đỗ Hữu thấy vậy ra lệnh cho hỏa tiễn và nỏ liên châu nhắm vào đám quân đang xông tới, còn ba khẩu thần công nhằm vào các xe Vân thê đang kéo tới khi khoảng cách còn một trăm bước anh ra lệnh bắn. Những viên đạn hình cầu bắn thủng Vân thê làm g·iết hàng loạt binh lính phía trong. Chỉ sau hai loạt đạn các Vân thê đã bị hỏng, đổ nghiêng làm dân phu bên dưới chạy tán loạn.
Các cung thủ của Mông Cổ đi theo bộ binh để yểm trợ, bọn chúng nhằm bắn vào những binh lính thủ thành để lộ người qua lỗ châu mai lúc bắn cung hoặc nhô người ném đá, hỏa hổ. Quân Đại Việt phải ẩn nấp sau lỗ châu mai tạo điều kiện cho hai chùy công thành dưới làn mưa tên nhanh chóng áp sát cửa ải. Chùy công thành là một thanh gỗ to được treo dưới một cái giá gồ, được bọc da trâu tươi, khi áp sát binh lính sẽ kéo căng một đầu để đầu kia đập vào cổng thành, đập vài lần sẽ tạo lỗ thổng để quân tiến vào. Khi nó vừa áp sát lập tức hỏa hổ từ trên ném xuống đốt cháy không khí làm mấy tên lính bên trong c·hết vì thiếu oxy. Lúc này ba khẩu thần công thay đạn đá tròn bằng đạn ria để bắn vào đám lính đang tiến tới, cùng với hỏa hổ và nỏ liên châu đã dễ dàng chặn đứng đợt t·ấn c·ông thứ hai buộc quân Nguyên phải rút chạy trong tiếng reo hò của quân sĩ trên ải.
Tối hôm đó kiểm điểm quân bị tổn thất mất hơn hai nghìn người, Tôn Hựu thở dài với nhiệm vụ tiên phong y nghĩ rằng sẽ lấy ải nhỏ bé trong một ngày không ngờ không dành được ải còn mất một lượng quân lớn. Y lo lắng ngày mai khi Hoàng tử Thoát Hoan tới sẽ nổi giận lôi đình, không cẩn thận y bị mất chức như chơi.
Lúc này phía Đại Việt mọi người tuy mệt mỏi sau một ngày chiến đấu nhưng ai lấy đều vui mừng vì đã đánh bại được quân tiên phong của địch. Quân Đại Việt chỉ hy sinh hơn một trăm người vì các cung thủ thiện xạ của địch bắn vào những người để lộ người qua lỗ châu mai khi nhô người ném đá hoặc hỏa hổ xuống dưới. Đỗ Vĩ nói với Đỗ Hạo ta không ngờ hỏa hổ của chúng ta uy lực như vậy, chỉ tiếc số lượng không còn nhiều ngày mai phải tiết kiệm một chút. Ngươi cho người mang thêm gỗ, đá lên trên ải để chuẩn bị cho ngày mai còn ác liệt hơn đấy.

Hôm sau Thoát Hoan và đại quân tiến đến, Tôn Hựu dẫn các tướng dưới trướng bước vào lều chỉ huy cúi đầu chịu tội. Thoát Hoan ngoài ba mươi tuổi với dáng người to béo với hàm râu quai nón đang ngồi trên ghế chủ soái nhìn Tôn Hựu đang quì phía dưới hỏi.
- Tại sao với ba vạn quân tinh nhuệ mà ngươi không hạ nổi cái quan ải bé tý với mấy nghìn quân của Đại Việt lại còn để mất mấy cái thang và chùy công thành.
Tôn Hựu kính cẩn thưa.
- Thưa Trấn Nam Vương, tại hạ đã cho quân t·ấn c·ông toàn lực nhưng phía địch dùng hỏa pháo và hỏa hổ làm quân ta thiệt hại nặng phải rút lui.
Thoát Hoan nhíu mày.
- Ta có nghe nói về hỏa pháo của địch, còn hỏa hổ là cái gì ?
Viên tiểu tướng bên cạnh Tôn Hựu vội đỡ lời.
- Đó là quả cầu do Đại Việt chế tạo, khi đốt cháy nó sẽ phun ra một loại khói đốt cháy xung quanh, nóng như đưa tay vào vạc dầu. Các loại khiên giáp gặp nó đều không có tác dụng. Tiểu tướng cũng bị dính một ít cháy cả áo giáp b·ị t·hương ở tay.
Nhìn v·ết t·hương bị bỏng ở tay viên tiểu tướng Thoát Hoan nói
- Vậy thì chúng ta sẽ gậy ông đập lưng ông. Ta sẽ dùng hỏa pháo để đánh lại hỏa pháo của quân địch. Hỏa pháo của chúng ta lớn hơn sẽ đánh bại hỏa pháo quân Đại Việt.