Ngày 5 tháng 7 năm 1211, triều đình chính thức xuất quân. Đàm Dĩ Mông dẫn 8700 thủy quân xuôi dòng sông Hồng chặn đánh đội thủy binh của Trần Thừa. Đàm Vinh Kiều, em họ của Đàm Dĩ Mông, dẫn 19.700 bộ binh, 600 kỵ binh, 20 thớt voi nghênh chiến đội quân do Trần Thủ Độ suất lĩnh.
Sáng ngày 6 tháng 7 năm 1211, trận thủy chiến vô cùng kịch tính giữa triều đình và nhà Trần diễn ra trên dòng sông Hồng.
Sông Hồng bắt nguồn từ Đại Tống, với các nhánh sông Đà, sông Lô và sông Thao, cùng hàng ngàn lạch khe, suối nhỏ, suối to, ngòi nhỏ, ngòi to đổ vào. Dòng sông Hồng uốn lượn trong lãnh thổ Đại Việt với chiều dài khoảng 328 lý.
Sông Hồng có ý nghĩa sâu xa, to lớn đối với người dân Đại Việt nói chung và người dân Thăng Long nói riêng. Sông Hồng đã mang lại cho kinh thành Thăng Long sức sống dồi dào của một trung tâm kinh tế đất nước. Hàng hóa từ miền xuôi tấp nập theo sông Hồng về lại đồng bằng, xuôi những bến bờ lên các vùng miền núi, hàng lâm sản miền núi lại theo sông Hồng về đồng bằng.
Vào năm 1108, để bảo vệ Thăng Long, nhà Lý cho xây dựng hệ thống đê Cơ Xá dọc sông Hồng từ Nghi Tàm đến Lương Yên và đê Quai Vạc. Rồi cứ thế, qua hàng ngàn năm người dân lại tiếp tục xây dựng hệ thống đê điều hùng tráng đi cùng chiều dài lịch sử dựng nước và giữ nước.
Nước sông Hồng về mùa lũ có màu đỏ, hồng do phù sa mà nó mang theo, đây cũng là nguồn gốc tên gọi của nó. Lượng phù sa của sông Hồng rất lớn, giúp cho đồng ruộng thêm màu mỡ, bồi đắp và mở rộng bờ cõi ngoài vùng duyên hải. Quanh sông Hồng tồn tại những làng chài chủ yếu sống bằng nghề đánh bắt cá, những làng gốm nhờ vào những mỏ đất sét, đặc biệt là đất sét trắng nguyên liệu chính để làm gốm, làng gốm Bát Tràng cũng từ đây mà có.
Sáng sớm ngày 6 tháng 7, Đàm Dĩ Mông ngồi ở tầng thượng của chiếc thuyền lầu to lớn, nhấp ngụm trà xanh đang bốc hơi nghi ngút, hờ hững hỏi phó tướng thủy quân Tô Minh Tú: “Đội thủy binh của Trần Thừa sắp đến chưa?”
Tô Minh Tú tuổi chừng tứ tuần, gương mặt phong trần, để râu hai bên mép, khi nói thì hai hàng râu nhếch lên nhếch xuống rất khôi hài: “Bẩm thái úy, mạt tướng nghĩ rằng chừng không đến nửa giờ nữa là giặc sẽ tới. Sáng nay, đột nhiên trời xuất hiện sương mù, khiến cho những chiếc thuyền tiền tiêu làm nhiệm vụ do thám gặp khó khăn trong việc quan sát đội thủy binh của giặc. Đến lúc này, mạt tướng vẫn chưa biết rõ tình hình quân địch. Mạt tướng đề nghị chúng ta nên cẩn trọng, bổ sung thêm một số chiến thuật, nhằm ứng biến với tình hình thời tiết thay đổi hiện tại.”
Gia tộc họ Tô đồng thời tồn tại với gia tộc họ Trần ở lộ Hồng nhiều năm, thế nên hai nhà Tô, Trần đều rất am hiểu nhau về việc chiến đấu trên sông nước. Chính vì vậy, lần xuất quân đánh chặn nhà Trần đợt này, Đàm Dĩ Mông đặc cách chọn Tô Minh Tú làm phó tướng cho hắn.
Đàm Dĩ Mông lộ vẻ khinh thường: “Tô Minh Tú, ngươi quá lo xa rồi đấy. Toàn bộ khúc sông này ta đã nghiên cứu kỹ lưỡng, hai bên bờ toàn là lau sậy, cỏ dại cao quá đầu người, cây cối ngập nước. Thuyền của ta ở thế thượng nguồn, độ cao giảm dần từ hướng Tây Bắc xuống Đông Nam, nhiều đoạn sông uốn khúc hình cánh cung, lại thêm có những xoáy nước ngầm. Kẻ địch phải bôn ba đường xa mệt mỏi, còn chúng ta thì được nghỉ ngơi, khỏe mạnh, chỉ đợi chúng xông vào ổ phục kích là ra tay diệt gọn. Trần Thừa chỉ là tên thất phu, hữu dũng vô mưu, sao có thể làm nên trò trống gì, ngươi hãy xem ta đại phá đám giặc cỏ ấy như thế nào.”
Tô Minh Tú cúi thấp đầu, thưa: “Dạ, mạt tướng quá lời rồi.”
Thình lình, tiếng tù và báo động vang lên, Tô Minh Tú ngước mắt nhìn ra xa, nghiêm mặt nói: “Bẩm Thái úy, quân địch đã tới.”
Đàm Dĩ Mông vẫn ngồi chễm chệ trên ghế: “Truyền lệnh, toàn bộ đội thuyền chuẩn bị nghênh chiến.”
* * * * * * * * * *
Tiếng trống trận nghe như tiếng thiên binh giáng trần đột ngột nổi lên giữa dòng sông rộng mênh mông, gióng lên từng hồi rung động khắp bốn bờ.
Binh tướng trên các con thuyền bên phe triều đình thúc giục nhau vào vị trí chiến đấu. Những lá cờ trên các con thuyền chỉ huy liên tục được phất lên, truyền những hiệu lệnh sắp xếp đội ngũ xuống các đội thuyền chở lính. Hơn ba trăm chiếc thuyền Mông Đồng rẽ nước dàn hình cánh quạt như những con cá sấu hằm hè nhe nanh chực táp lấy con mồi.
Trên các con thuyền, người đứng ở đầu mũi thuyền hơu tay qua lại, gào thét liên hồi, người ở đuôi thuyền gồng hết sức lực bẻ tay lái, những người ở hai bên mạn thuyền hô hoán khua mái chèo. Đội lính chiến đấu thì tay cầm cung nỏ, lưng đeo mũi tên, lính ở vòng ngoài lăm lăm trên tay những chiếc giáo dài, gươm đao, lính ở ngoài cùng thì cầm chắc trên tay những chiếc khiên to bản nặng nề.
Ai nấy đều nín lặng đón chờ trận thủy chiến với đội thủy binh nhà Trần.
Cờ lệnh múa may trên thuyền chỉ huy, tiếng trống đồng vang vọng dồn dập.
Toàn bộ binh tướng dán mắt vào đoàn thuyền chiến khổng lồ đến từ phương Nam. Những chiếc thuyền của nhà Trần như một con rắn dài nối đuôi nhau kéo dài không thấy điểm tận cùng, lừng lững ngược dòng mà tiến.
Năm tiếng tù và ba dài hai ngắn theo hiệu lệnh cất lên, trầm bổng phả vào dòng sông đang cuộn sóng.
“Tấn công...”
Các vị tướng đứng đầu ở các mũi thuyền đồng loạt hô lớn.
Đội hình cánh quạt của phe triều đình lao vùn vụt đến đội hình con rắn của phe nhà Trần. Đàm Dĩ Mông vừa nhìn thấy đội hình con rắn thì hả hê vô cùng, quyết định đánh rắn dập đầu, quyết chém đứt cái đầu rắn của tên võ biền Trần Thừa.
* * * * * * * * * *
Trần Thừa khoác bộ chiến giáp óng ánh sắc vàng, tay nắm chuôi kiếm, ngạo nghễ đứng trên đài cao ở thuyền chỉ huy, lá cờ có nền màu xanh lam, bên trong là hình chữ nhật màu đỏ, tượng trưng cho gia tộc họ Trần phất phới tung bay trên nóc thuyền.
“Hừ, không biết tự lượng sức, ta những tưởng Đàm Dĩ Mông bao năm chinh chiến trên sông nước phải am hiểu chiến thuật dụng binh lắm chứ. Ai ngờ chỉ có thế này, thủy quân đã ít hơn chúng ta, còn không biết lo phòng thủ, lại cả gan xông lên tấn công trước, thực muốn tìm chết.” Trần Thừa chỉ tay về phía trước, hừ lạnh.
“Chúng ta vẫn nên cẩn thận, dù gì Đàm Dĩ Mông cũng là võ tướng trải qua trăm trận, tất có điểm hơn người.”
Người vừa lên tiếng là người thanh niên mặt trắng, cằm vuông chữ điền, hai hàng lông mày hơi nhíu lại, thể hiện sự cẩn trọng, bình ổn.
“Hà hà, An Bang, chú nhắc nhở rất kịp thời. Chú Độ cứ luôn dặn anh mãi, thân là tộc trưởng phải biết nghe lời can gián, thật là mệt. Trận đánh này, anh giao toàn quyền cho chú chỉ huy. Chú Độ cứ nhắc đi nhắc lại là anh phải nghe theo lời khuyên của chú trong đợt hành quân, anh không quên đâu.” Trần Thừa vỗ vỗ lên bả vai người thanh niên, xoay người ngồi lên ghế.
Người thanh niên kia là Trần An Bang, một trong những tinh anh quân sự của gia tộc họ Trần. Khác với người anh Trần An Quốc, Trần An Bang làu thông sử sách, ưa thích học binh thư, làm việc luôn tỉ mỉ, cẩn thận, lại hòa nhã, vui vẻ với mọi người nên được anh em trong họ yêu thích và tín phục.
Trần An Bang hơi khom người, gật đầu: “Mạt tướng sẽ không làm tộc trưởng thất vọng.”
Trần An Bang rút kiếm, vung lên: “Toàn quân nghe lệnh, chuyển sang đội hình con rùa, thuyền Mông Đồng ở phía trước, các thuyền khác ở phía sau đợi lệnh.”
* * * * * * * * * *
Gần bốn trăm chiến thuyền khua động mái chèo, linh hoạt thay đổi đội hình. Nhìn từ trên cao xuống, giống hệt con rắn khổng lồ đang co mình, rụt cổ biến thành một con rùa to lớn tựa như thú hoang thời kỳ viễn cổ.
Thuyền Mông Đồng bên nhà Trần dồn lên phía trước đối chọi với những mũi nhọn tấn công của bên triều đình.
Tùng... Tùng... Tùng... Tùng...
Tiếng trống trận thúc quân của cả hai phe đồng thời nổi lên, tiếng gầm thét chói tai của cả chục ngàn người dội xuống mặt nước sông, làm dậy lên những cơn sóng lớn.
Những chiếc thuyền Mông Đồng của hai bên đã sáp lại gần nhau. Cánh quạt bên phe triều đình đâm sầm vào cái đầu rùa đang ngỏng cổ đón chờ.
Tách. Tách. Tách.
Tiếng dây cung bật liên hồi, tên phóng ra như mưa như gió.
“Khiên, khiên đâu, dựng lên đỡ.”
Tướng chỉ huy khàn giọng gào thét.
Những mũi tên đoạt mạng, bay vút lên trời cao, ken kín cả bầu trời, sau đó sà xuống phe đối địch, có mũi tên sạt qua mạn thuyền rơi tõm vào lòng sông, có mũi tên ghim thẳng vào ngực quân địch, có mũi tên găm xuống bàn chân của tên lính đang giơ khiên đỡ trên đầu, có mũi tên xuyên qua cánh tay của một vị tướng quân đang hô hào đốc chiến.
Quân lính kêu la í ới, người bắn cung, người chèo thuyền, người giơ khiên che chắn, đã có rất nhiều người ngã xuống dòng sông thăm thẳm và không bao giờ còn trở lại được nữa.
Khi những lượt cung tên chào hỏi kết thúc, những chiếc thuyền Mông Đồng đầu tiên áp mạn thuyền vào nhau. Quân lính hai bên giơ giáo mác, đao, kiếm tấn công đối phương.
Quân tiên phong của triều đình nhảy sang thuyền quân nhà Trần, vung đao kiếm về phía trước. Những tên lính chưa kịp đáp xuống sàn thuyền đã bị giáo mác của quân Trần nhanh chóng dựng lên, đâm thủng bụng, cả thân người treo lủng lẳng trên cao.
Có những tên lính triều đình thành công vượt qua thuyền địch, liền lăn xả vào huy đao chém giết, đối tượng bị giết đầu tiên là những tay cung, bởi vì trong quá trình cận chiến thì tay cung là đối tượng yếu ớt nhất.
Trong đám hỗn loạn, những ánh sáng phát ra từ những bóng đao ánh kiếm lấp lóa, cánh tay đứt gãy, đầu lâu nổi lềnh bềnh trên sông, những thân hình bị chém nát bấy, máu phun như mưa, máu loang khắp mặt thuyền, người chiến đấu say máu chém giết đối phương.
Ở phía sau, tên vẫn được bắn ra nhằm vào mặt sau kẻ địch.
Quân triều đình thấy thế đánh của giặc yếu ớt, mừng lắm giành nhau phóng ào ào sang thuyền giặc mà trổ tài chém giết.
Ở phần đầu rùa của đội hình thủy binh nhà Trần bị đánh cho tan nát, những tay chèo ào ào nhảy xuống sông tìm đường tháo chạy.
Những người lính hòa vào nhau, tụ thành từng đám lớn, thuyền triều đình quây lấy thuyền nhà Trần, thuận lợi chia cắt ra thành từng nhóm nhỏ, dễ bề tung hoành sát phạt.
“Ha ha ha, ngươi thấy chưa? Chỉ một chiêu FwKtf thôi, mà bọn chúng đã chịu không nổi rồi. Ta thật không ngờ, quân nhà Trần lại yếu đuối đến thế, không chịu nổi lấy một đòn. Lệnh cho toàn quân, đánh thốc vào trung quân, chia cắt đội thuyền bọn chúng thành hai nửa. Lệnh cho đội thuyền bí mật, chuẩn bị phối hợp xuất kích đánh tan hai cánh thủy quân của giặc.” Đàm Dĩ Mông cười vang, đoạn vỗ bàn truyền lệnh.
Bên kia chiến tuyến, Trần An Bang đứng trên đài chỉ huy, tà áo phất phơ bay ngược ra sau, hai tay chắp sau lưng, gương mặt điềm tĩnh, ung dung đón gió.
Láo nháo ăn một pháo :lenlut